1. Αν το μωρό έχει ακατάστατο ύπνο, τηρούμε ένα σταθερό πρόγραμμα όσον αφορά τον ύπνο του,
• φροντίζουμε να κοιμάται σε συγκεκριμένες ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύκτας σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον που έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: α. περιέχει την κούνια, το λίκνο ή την καλαθούνα του μωρού που διαθέτει ένα σταθερό και όχι πολύ μαλακό στρώμα, β. έχει χαμηλό φωτισμό, γ. δεν έχει θορύβους, δ. διαθέτει ένα μόμπιλο με χαλαρωτική μουσική πάνω από το κρεβατάκι του και ε. διαθέτει ένα αγαπημένο κουκλάκι του μωρού. Τους πρώτους 3-6 μήνες, ακόμη κι αν το μωρό έχει δικό του δωμάτιο, είναι πιο πρακτικό να βρίσκεται η κούνια στο δωμάτιο των γονιών έτσι ώστε να μπορεί η μητέρα ή ο πατέρας να το ταΐσουν με τον ελάχιστο δυνατό κόπο.
• μεριμνούμε ώστε η θερμοκρασία του δωματίου του να μην είναι κατώτερη των 18°C και να μην υπερβαίνει τους 22-23°C και τα πιτζαμάκια του να είναι ελαφριά (ένα βαμβακερό φορμάκι). Όσον αφορά τα σκεπάσματα, τον χειμώνα σκεπάζουμε το μωρό με ένα ελαφρύ πουπουλένιο ή μάλλινο παπλωματάκι ή του φοράμε έναν υπνόσακο, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες ένα σεντονάκι ή μια βαμβακερή κουβέρτα είναι αρκετά. Επίσης, κάτω από το κατωσέντονο, στρώνουμε ένα σελτεδάκι, για να εμποδίσουμε πιθανές διαρροές ούρων στο στρώμα.
• αποφεύγουμε τις υπερβολικές επισκέψεις ανθρώπων στο σπίτι, ιδίως τους πρώτους μήνες της ζωής του μωρού, καθώς οι πολλές οπτικές παραστάσεις είναι πιθανό να τού προκαλέσουν υπερένταση (ο ατελής εγκέφαλος του βρέφους αδυνατεί να επεξεργαστεί πληθώρα πληροφοριών).
2. Αν το βρέφος δυσκολεύεται να κοιμηθεί το βράδυ,
• καθιερώνουμε ρουτίνες ύπνου διάρκειας 30 λεπτών, δηλαδή μια ακολουθία συγκεκριμένων ενεργειών πριν από τον ύπνο, όπως είναι το μπάνιο, πιτζάμες, γάλα, μια τρυφερή αγκαλία, ένα νανούρισμά, ένα φιλί καληνύκτας παρέα με τη μαμά ή τον μπαμπά, προκειμένου το μωρό να κοιμηθεί πιο γρήγορα και παράλληλα να συνδέσει τον ύπνο με ένα ευχάριστο συναίσθημα.
• μιλάμε στο βρέφος με καθησυχαστικό και ήρεμο τόνο φωνής, χρησιμοποιώντας φράσεις όπως «Είναι ώρα να κοιμηθείς μωράκι μου», «Είναι νύκτα ακόμα, αγάπη μου», «Η μαμά είναι δίπλα σου» κ.ά.
3. Όταν το βρέφος ξυπνάει και κλαίει κατά τη διάρκεια της νύκτας, φροντίζουμε να διαγνώσουμε αν πεινάει ή αν η πάνα του είναι βρεγμένη, προκειμένου να του δώσουμε γάλα ή να του αλλάξουμε πάνα αντίστοιχα. Γύρω στους 6 μήνες, οπότε αρχίζουν να φύονται τα πρώτα δόντια, μπορούμε να τοποθετήσουμε στα ούλα του μωρού ειδικό τζελ που θα του ανακουφίσει τον πόνο, έπειτα από συνεννόηση με τον παιδίατρο. Επίσης, αν το βρέφος έχει πόνους λόγω των κολικών, τρίβουμε με ένα λαδάκι την κοιλίτσα του, ενώ αν πονάει λόγω πιθανής δυσανεξίας στο γάλα, θα πρέπει να επικοινωνήσουμε με τον παιδίατρο, ώστε να αλλάξουμε το γάλα του.
4. Όταν το μωρό εξακολουθεί να ξυπνάει και να κλαίει κατά τη διάρκεια της νύκτας χωρίς να πεινάει, να έχει βρέξει την πάνα του ή να πονούν τα ούλα του, συστήνεται η μαμά (ή ο μπαμπάς) να μην παραμένει συνεχώς δίπλα στο κρεβατάκι του χαϊδεύοντάς το, αλλά να φροντίσει ώστε να παρατείνεται συν τω χρόνω η ώρα που αφήνει το παιδί να κλαίει. Έτσι, είναι αποτελεσματικό να αγνοούμε το κλάμα ή τις αφυπνίσεις του βρέφους, αυξάνοντας σταδιακά το χρόνο αναμονής μας πριν μπούμε στο δωμάτιο (από 5 λεπτά την πρώτη νύχτα σε 10 κ.ο.κ.), σκεπτόμενοι ότι αυτό μπορεί να σταματήσει. Αφού περάσει ο χρόνος, μπαίνουμε στο δωμάτιο ήρεμα, καθησυχάζουμε το παιδί με ήπιο χάδι χωρίς να ανάψουμε φως, και δεν το παίρνουμε αγκαλιά όσο διάστημα κλαίει. Έπειτα, εγκαταλείπουμε το δωμάτιο το συντομότερο δυνατό. Την επόμενη φορά που το μωρό θα κλάψει, αγνοούμε το κλάμα για 20 λεπτά και αν δεν σταματήσει, μπαίνουμε στο δωμάτιο, ελέγχουμε μήπως υπάρχει πρόβλημα χωρίς να ασχοληθούμε με το παιδί και εγκαταλείπουμε γρήγορα το δωμάτιο. Εάν συνεχισθεί το κλάμα του μωρού επαναλαμβάνουμε το ίδιο μετά από 20 λεπτά. Τα μωρά εξακολουθούν να ξυπνούν χωρίς σοβαρό λόγο, ιδίως όταν αντιλαμβάνονται ότι το κλάμα τους έχει ως αποτέλεσμα να τα σηκώνουν και να τα νανουρίζουν οι γονείς.
Χρήσιμη Συμβουλή
- Δεν κρίνεται ενδεδειγμένο να σταματάει ο χρόνος κατά τη διάρκεια του ημερήσιου ύπνου του βρέφους, το οποίο θα πρέπει να αντιληφθεί τις διαφορετικές συνθήκες του περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύκτας. Εξάλλου, πολύ πριν γεννηθεί το μωρό, είχε μάθει να ηρεμεί, ακούγοντας τους θορύβους του σώματός σας -τους χτύπους της καρδιάς, το γουργουρητό σας κ.λπ.- οι οποίοι δεν είχαν καθόλου χαμηλή ένταση! Έτσι, λοιπόν, οι ήχοι της ηλεκτρικής σκούπας ή του μίξερ, μάλλον θα το νανουρίσουν παρά θα του προκαλέσουν υπερένταση!